|
жангга кирмагунича бу юртлар аҳлининг жанг қилишининг ўзи кифоя қилмаса, жиҳод то душман енгилмагунигача ҳамма мусулмонларга фарз бўлиб қолади. Жиҳод агар халифа сафарбарлик эълон қилмаса фарзи кифоя бўлади. Аммо сафарбарлик эълон қилса, жиҳод фарзи айн бўлиб қолади. Бунга далил Аллоҳ Таолонинг ушбу қавлидир:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انفِرُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الأَرْضِ
«Эй мўминлар, сизларга нима бўлдики, Аллоҳ йўлида (жиҳодга) чиқинглар, дейилса, ўз ерингизга (яъни, юртингизга) ёпишиб олдингиз?!» [Тавба: 38]
Яна бир далил Росулуллоҳ с.а.в.нинг ушбу сўзидир:
«وَإِذَا اسْتُنْفِرْتُمْ فَانْفِرُوا»
«Агар сафарбар қилинсангиз (жиҳодга) қўзғалинглар». Бухорий ва Муслим ривояти. Исломий давлатда жиҳоддаги кифояликнинг маъноси бир қавм жиҳодга қўзғалиб, уларнинг жанг қилишининг ўзи кифоя қилишидир. Улар ё жангчилар бўлишади ва уларнинг шу мақсад учун махсус ташкилотлари бўлади. Бундай ҳол Умар даврида бўлган эди. Ёки ўзларини жиҳодга кўнгилли равишда тайёрлаган кишилар бўлишади. Бундай ҳол Абу Бакр даврида кузатилган эди. Булар биланми ёки улар биланми ёки уларнинг ҳаммаси биланми – душман уларни нишонга олган пайтда – мустаҳкам ҳимояланиш вужудга келадиган бўлса, жиҳод уларга фарзи кифоя бўлади. Агар уларнинг ўзи билангина мустаҳкам ҳимояланиш вужудга келмайдиган бўлса, халифа бошқаларни ҳам жиҳодга тайёрлайди ва ҳоказо. Жиҳодни биринчи бўлиб бошлашнинг маъноси душманга қарши жангни тўғридан-тўғри бошлаш эмас. Аксинча уни аввало Исломга даъват қилиш шарт.
Шунинг учун мусулмонларнинг исломий даъват етиб бормаган кишиларга қарши жанг қилишлари дуруст бўлмайди. Аксинча кофирларни аввало Исломга даъват қилиш лозим. Бундан бош тортишса жизя тўлашлари талаб қилинади. Бундан ҳам бош тортишса уларга қарши жанг қиламиз. Муслим Сулаймон ибн Бурайдадан, у отасидан ривоят қилади:
«كَانَ رَسُولُ اللَّهِ A إِذَا أَمَّرَ أَمِيرًا عَلَى جَيْشٍ أّوْ سَرِيَّةٍ أَوْصَاهُ فِي خَاصَّتِهِ بِتَقْوَى اللَّهِ وَمَنْ مَعَهُ مِنَ الْمُسْلِمِينَ خَيْرًا ثُمَّ قَالَ: اغْزُوا بِسْمِ اللَّهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، قَاتِلُوا مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ، اغْزُوا وَلاَ تَغُلُّوا، وَلاَ تَغْدِرُوا، وَلاَ تَمْثُلُوا، وَلاَ تَقْتُلُوا وَلِيدًا، فَإِذَا لَقِيتَ عَدُوَّكَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ فَادْعُهُمْ إِلَى ثَلاَثِ خِصَالٍ (أَوْ خِلاَلٍ). فَأَيَّتَهُنَّ مَا أَجَابُوكَ فَاقْبَلْ مِنْهُمْ وَكُفَّ عَنْهُمْ. ثُمَّ ادْعُهُمْ إِلَى الإِسْلاَمِ فَإِنْ أَجَابُوكَ فَاقْبَلْ مِنْهُمْ وَكُفَّ عَنْهُمْ، ثُمَّ ادْعُهُمْ إِلَى التَّحَوُّلِ مِنْ دَارِهِمْ إِلَى دَارِ الْمُهَاجِرِينَ، وَأَخْبِرْهُمْ أَنَّهُمْ إِنْ فَعَلُوا ذَلِكَ فَلَهُمْ مَا لِلْمُهَاجِرِينَ وَعَلَيْهِمْ مَا عَلَى الْمُهَاجِرِينَ. فَإِنْ أَبَوْا أَنْ يَتَحَوَّلُوا مِنْهَا فَأَخْبِرْهُمْ أَنَّهُمْ يَكُونُونَ كَأَعْرَابِ الْمُسْلِمِينَ يَجْرِي عَلَيْهِمْ حُكْمُ اللَّهِ الَّذِي يَجْرِي عَلَى الْمُؤْمِنِينَ، وَلاَ يَكُونُ لَهُمْ فِي الْغَنِيمَةِ وَالْفَيْءِ شَيْءٌ إِلاَّ أَنْ يُجَاهِدُوا مَعَ الْمُسْلِمِينَ, فَإِنْ هُمْ أَبَوْا فَسَلْهُمُ الْجِزْيَةَ، فَإِنْ هُمْ أَجَابُوكَ فَاقْبَلْ مِنْهُمْ وَكُفَّ عَنْهُمْ. فَإِنْ هُمْ أَبَوْا فَاسْتَعِنْ بِاللَّهِ عَلَيْهِمْ وَقَاتِلْهُمْ»
195-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247